Gerelateerde berichten
The Killing Fields
Eén van de gruwelijkste episodes in de 20ste eeuw; 3 miljoen doden, systematische uitroeiing van iedereen die zich intellectueel gedroeg of eruit zag (een bril was voldoende), afschaffing van religie, handel, onderwijs en privébezit. Ofwel het regime van de Rode Khmer onder leiding van de paranoïde Pol Pot.
Een beetje context is op zijn plaats: te midden van de Koude Oorlog probeert het zuiden van Vietnam het Communistische noorden op de knieën te krijgen. Dat zuiden wordt ‘geholpen’ door de Verenigde Staten. Omdat het noorden o.a. via Cambodja de toegang zoekt naar het zuiden, beslissen de Amerikanen om ‘geheime’ bombardementen uit te voeren op Cambodja (1969 – 1973). Ze slagen erin om meer bommen te werpen op het land dan er in totaal tijdens de tweede wereldoorlog zijn geworpen. De vele burgerslachtoffers (600 000!), het wanbestuur en de corruptie (wederom gesteund door de Amerikanen) zorgen ervoor dat vele Cambodjanen hun toevlucht zoeken bij de Rode Khmer, een beweging o.l.v. de revolutionair Pol Pot.
Pol Pot, gestudeerd in Parijs en gesteund door China, was gefascineerd door de levensstijl op het platteland, zonder invloed van het boeddhisme, zonder geld en onderwijs en wou deze manier van leven overbrengen op het hele land. Toen hij na vijf jaar burgeroorlog in 1975 aan de macht kwam, schaftte hij meteen alle sociale instituties af. Geen banken en nationale munt meer, geen onderwijs, geen religie, geen handel en geen TV en radio meer. Zelfs de jaarteller werd teruggebracht op ‘year zero’. Onder het motto ‘Wat rot is, moet verwijderd worden’, werden duizenden landgenoten systematisch uitgemoord. Iedereen die intellectueel was of leek, werd onmiddellijk ‘verwijderd’. Een andere taal spreken of een bril dragen, was voldoende. Enkele dagen nadat de Rode Khmer de hoofdstad ingenomen had, werden alle stadsmensen het platteland ingedreven om daar 15u per dag als slaaf te werken tot ze letterlijk doodvielen. Ongeveer 3 miljoen Cambodjanen kunnen dit verhaal niet meer navertellen…
Over het hele land werden gevangenissen opgericht om ‘andersdenkenden’ op betere gedachten te brengen. Eén van die gevangenissen, Tuol Sleng (S21), is omgevormd tot een genocide museum en is een must als je in Phnom Penh bent. Een voormalig schooltje (kan het contrast nog groter zijn?) dat de Rode Khmer omvormde tot een waar concentratiekamp. Onze gids was al wat ouder en had het hele gebeuren vanop de eerste rij meegemaakt. Dat maakt het alleen nog maar pakkender. De gruwelijkheden die hier hebben plaatsgevonden, zijn onbeschrijfelijk. Van de 20 000 mensen die hier ooit hebben vertoefd (waaronder een hoop Westerlingen) hebben er maar 7 het er levend van afgebracht. Zelfs de beulen werden regelmatig zelf afgemaakt en vervangen door ‘verse krachten’.
De meeste gevangen werden na een periode van 1 tot 6 maanden foltering overgebracht naar de befaamde ‘Killing Fields’. Onder het motto dat ze allemaal naar een nieuwe woning werden gebracht, werden ze één voor één doodgeknuppeld (kogels waren te duur) en in een put gesmeten. Vlakbij Phnom Penh kan je nog één van die meer dan 300 Killing Fields gaan bezichtigen. Stil, heel stil word je daarvan…
Nog geen vier jaar is de Rode Khmer aan de macht geweest vooraleer het regime omver werd geworpen door Vietnam, maar voldoende om 1/4 van hun eigen bevolking uit te roeien en het land decennia terug te katapulteren in de tijd.
Ondanks dat de Rode Khmer in 1979 verdreven is, hebben ze een nefaste invloed blijven uitoefenen op Cambodja. Rechtstreeks tot het einde van de jaren ‘90 door vanuit de bergen allerlei guerrillatechnieken uit te oefenen op de lokale bevolking en toeristen. Onrechtstreeks doordat een deel van hen terug aan de macht kwam. Op het einde van het regime zijn immers een heel deel leiders van de Rode Khmer, die vreesden voor hun leven, overgelopen naar de Vietnamezen (omdat ‘paranoïde’ een understatement zou zijn om Pol Pot te omschrijven). Toen Vietnam de Rode Khmer omver wierp, kwamen een aantal van hen terug aan de macht. Zo is de huidige premier al sinds 1985 aan de macht en dat als voormalig Rode Khmer-leider. Heel erg droevig, wat hier allemaal gebeurd is en welke impact het nog steeds heeft op het lokale leven…
– Hoewel Pol Pot elke intellectueel uitgeroeid wou zien, was hij zelf leraar, sprak hij uitstekend Frans en hield hij van literatuur.
– Pol Pot stierf in 1998, in het bijzijn van zijn familie, zonder ooit maar één keer gearresteerd geweest te zijn.
– Comrade Duch, de leider van de gevangenis Tuol Sleng, is pas in 2010, na een ongelofelijk lang proces, veroordeeld. Zelfs zoveel jaren nadien is en blijft Cambodja een uiterst corrupt land.
– Tot in 2012 werd de eigen ‘donkere’ geschiedenis van de Rode Khmer niet onderwezen in het onderwijs.
– De film ‘The Killing Fields’ van 1984 met o.a. een jonge John Malkovich geeft een goede indruk van de afgespeelde feiten. Een must, zowel historisch als filmkundig.
Dit blogbericht kwam mede tot stand door:
Naast Angkor Wat en Phnom Penh hebben we nog heel stuk van Cambodja gezien. Mooi, pittoresk, maar niet echt de moeite voor een blogbericht. Als je graag een selectie van de beste foto’s ziet, druk je best op onderstaande foto:
