Van Ulaanbaatar tot Bejing hebben we terug de ‘officiële’ Transmongolische Express. En dit keer is de coupé niet alleen voor onszelf (dat geluk kon niet blijven duren), maar delen we het met twee Nederlanders, Niels uit Nijmegen én Louise uit Amsterdam. Iets verder zit nog een jong Nederlands koppel, Fiona & Joran, en de komende 1,5 dag zullen we vaak met ons zessen de tijd doorbrengen. Alle België-Holland vergelijkingen en grappen passeren de revue. Ons volgend bezoek in Nederland bestellen we zeker een ‘patatje oorlog’ en noemen we de politie ‘wouten’ of ‘juten’. Maar het waren leuke gesprekken en het was een tijd geleden dat we nog eens Nederlands konden praten (met anderen wel te verstaan ;-)). Ondertussen vliegen de schitterende landschappen ons voorbij. Net buiten Ulaanbaatar waren dat nog sneeuwlandschappen, maar langzaam maar zeker stijgt de temperatuur en wordt het landschap gevarieerder en kleurrijker. De grensovergang met Rusland was bizar vanwege alle administratie en het nors gedrag van de politie, maar die van China met Mongolië kan ook tellen. Elke trein die vanuit Mongolië China binnenrijdt, staat een aantal uren stil omdat… alle onderstellen moeten vervangen worden. We wisten dit uiteraard op voorhand, maar het blijft een bijzonder schouwspel. De sporen in China zijn niet zoals in de meeste landen en dus dienen er voor elke trein aparte onderstellen te worden voorzien. Deze worden verwisseld in een schuur en vanuit de ramen kunnen we volgen hoe dat juist in zijn werk gaat. Ik heb een stukje kunnen filmen, indien geïnteresseerd: Rond de middag arriveren we in Bejing, we hebben er nu een treinreis van iets meer dan 7000km opzitten en hoewel het een leuk avontuur was, willen we nu graag de trein even vermijden. Het is een zonnige dag en we zijn meteen onder de indruk. We kunnen ook...

Mongolen zijn nomaden en dat betekent dat ze snel van de ene plaats naar de andere moeten kunnen trekken. Bijgevolg slapen ze in tenten, zogenaamde gertenten, traditionele vilten tenten, eenvoudig in elkaar gestoken. Alles speelt zich af in één ruimte die afwisselend dient als woonkamer, slaapkamer en/of keuken.  Kort filmpje om een indruk te geven: In onze gertent is geen elektriciteit, noch water. De vraag waar het toilet was, krijgt als kort maar veelzeggend antwoord: “overal”. Wetende dat het op dit moment rond het vriespunt is (overdag) betekent dit dat er wellicht niet veel zal getreuzeld worden als ‘de handen moeten gewassen worden’. Het leven in en rond de gertenten doet wat terugdenken aan de verhalen van bij ons, maar dan van enkele generaties terug. Net zoals toen bij ons, wordt alles beheerst door de seizoenen. In de zomer worden koeienstronten gedroogd die dan in de wintermaanden dienen als verwarming en als energiebron om de maaltijden te prepareren. Het leven is hier hard én over de discriminatie van de vrouw wordt hier niet gediscussieerd. De vrouw zorgt voor de kinderen en als ze gekookt heeft, wacht ze met eten tot iedereen klaar is en alles is opgeruimd. Niet lang geleden hadden wij bij ons een vergelijkbaar rollenpatroon, nu al iets minder (zonder waarde-oordeel ;-)). Wat me fascineerde was hoe je in hemelsnaam een partner kan vinden als je zo afgelegen woont. Het antwoord van de gids: “heel simpel, op het zelfde moment dat er een jongen geboren wordt, wordt er ergens in de buurt (in één van de andere gertenten dus) een meisje geboren.” Fascinerend toch en vooral veel eenvoudiger ;-). Dat de opvoeding van de kinderen hier heel wat losser is dan in het Westen, hoeft wellicht geen betoog. Veel pedagogische discussies zullen hier niet plaatsvinden, maar een kind van 3...

Mongolië is een gigantisch land met meer dan 8000km landgrenzen én met 2,7 miljoen inwoners slechts beperkt bevolkt. Als je dan nog weet dat 40% van de totale populatie in de hoofdstad woont, weet je dat het merendeel van dit land zeer desolaat is. Mongolië is ook het land van Genghis Khan en van het paard. Wat dat laatste betreft, is er zelfs een Mongoolse uitdrukking: ‘a man without a horse, is like a bird without wings.’ Ondanks de beperkte ontwikkeling is het land rijk aan mineralen. Zo rijk zelfs dat er heel wat landen staan te springen om een deel van de overvloed aan koper, goud en steenkool te kunnen ontginnen. Voorlopig houdt de Mongoolse regering elk land ver weg van hun ‘rijke’ gronden. Als reden hiervoor geven ze een aantal recente voorbeelden waar exploitatie van mineralen geleid heeft tot meer corruptie en een grotere verdeeldheid tussen arm en rijk. Rara, welk land zou dat kunnen zijn? Doorheen de geschiedenis van Mongolië heeft Rusland een belangrijke rol gespeeld en de invloeden zijn nog steeds duidelijk zicht- en voelbaar. Vooral de gebouwen en pleinen in de hoofdstad stralen nog een ‘USSR-gevoel‘ uit. Toch heeft het communistische denken plaatsgemaakt voor een nationalistisch gedachtengoed. Weliswaar met Westerse invloeden. De jeugd mag dan voornamelijk ‘Mongolië-gericht’ zijn, maar het weerhoudt hen niet om met Westerse kledingsmerken en met een iPhone te gaan eten in de McDonalds. Het voordeel van reizen met de trein is dat je een goed beeld krijgt van de verschillende landschappen. In het noorden van Mongolië (en dus aan de grens met Rusland) vind je vooral toendra en steppe. Het midden is bergachtig én het zuiden is woestijn (Gobi-woestijn). Het verschil tussen stad en platteland is moeilijk duidelijker dan hier. 40% woont weliswaar in de hoofdstad, maar het merendeel daarvan zijn nomaden die...

Twee weken Rusland was genoeg om een indruk te krijgen, maar was ook genoeg qua Russiche (on-) vriendelijkheid. Tijd om naar Mongolië vertrekken. Dit keer nemen we niet de Transmongolische trein (nr. 4) maar een lokale dagtrein met nummer 362. Hoe hoger het getal, hoe minder comfort en dat blijkt al snel. De gemiddelde snelheid zal hier ook zakken naar zo’n 70km/uur. 1,5 dag zal de rit naar Ulaanbaatar, de hoofdstad van Mongolië, duren. Net zoals de rit naar Irkutsk hebben we het geluk dat we met ons tweeën zijn en de coupé dus niet hoeven te delen. Het gebrek aan comfort wordt ruimschoots gecompenseerd door het obsessieve kuiswerk van onze Provodnika (conducteur). We willen niet in clichés vallen, maar de vorige Provodnik was een (Chinese) man en hij was duidelijk niet het ‘alles moet mooi en ordelijk zijn-type’. Onze Provodnika is de ganse dag bezig met poetsen, er is zelfs WC-papier, iets wat al lang buiten ons verwachtingspatroon lag. De landschappen die we passeren bestaan uit toendra en steppe en zijn wederom adembenemend. Alles verloopt vlot tot aan de grens met Mongolië. We waren al gewaarschuwd dat de grensovergang geen sinecure zou zijn, zeker niet met de dagtrein en dat bleek allerminst overdreven. Aan de Russische zijde heeft het hele gebeuren zo’n 5 uur tijd gekost. Minstens 3 keer moesten we ons paspoort laten zien, vervolgens dienden we 2 uur de trein te verlaten en nadien werd onze coupé minstens 4 keer binnenstebuiten gekeerd, van drugshonden tot brute Russische douane-ambtenaren. Ik vraag me toch af hoe het met de gemiddelde motivatie gesteld is van de Russen, ik vrees dat ze zich daarover geen vragen stellen, het is misschien maar te hopen ook. 20 kilometer verder herhaalde het fenomeen zich, al was het gemiddelde ‘bruutheidsgehalte’ van de...

Rusland is niet meer weg te slaan in het nieuws en sinds 2000 is de tandem Poetin – Medvedev aan de macht. Ze hebben ervoor gezorgd dat er een redelijke economische stabiliteit is in het land en dat grote events zoals de Olympische Winterspelen (Sochi 2014) én het wereldkampioenschap voetbal (2018) naar Rusland komen. Er is ook bijzonder snel heel wat rijkdom gecreëerd (althans voor een aantal mensen). Mooi voorbeeld daarvan is dat Moskou het grootst aantal miljardairs heeft ter wereld. Helaas is er ook een andere kant van het verhaal. Als je hier wil ‘vooruitgaan’, zal je moeten leven volgens de regels van het ‘systeem’, veel ruimte voor andersdenkenden is er niet altijd. Daarnaast zijn er heel wat vragen rond mensenrechten en corruptie. En ondanks dat er 160 verschillende nationaliteiten rondlopen in Rusland, kan het land bezwaarlijk tolerant genoemd worden. Extreem nationalisme is een groot probleem. ‘Russia for Russians’ is een slogan waar een groot deel van de bevolking zich in vindt. Twee weken hebben we hier vertoefd, mooi verdeeld tussen het Westen en het Oosten. En hoewel we voornamelijk in steden hebben gezeten, beginnen we stilaan wat terugkerende kenmerken vast te stellen. Hieronder proberen we er een aantal weer te geven. Het is en blijft uiteraard een momentopname, maar sommige zaken zullen jullie wellicht niet verrassen: Omgangsvorm: de enige ontmoetingen met Russen die wij ervaren hadden, was op vakantie en die waren eerder negatief. We kennen allemaal de verhalen van de Russen die op hotel voorbij steken in de rij, hun bord voor de vierde keer volledig volscheppen en dan maar één hap eten en de rest laten staan. We hadden gehoopt om een ander beeld te krijgen, maar helaas werd dit door de grote meerderheid bevestigd. Uiteraard en gelukkig waren er uitzonderingen: mensen die wel vriendelijk teruggroeten, maar het...

Op de trip van Moskou naar Irkutsk hadden we 3,5 dag tijd om te lezen, te genieten van de omgeving, maar ook om een heel aantal mensen te leren kennen. De converstaties met zovele nationaliteiten en culturen waren een apart verslag waard en dus bij deze. De rode draad van het hele bonte gezelschap, was dat ze elk hun eigen verhaal hadden. Dat ging van mensen die hun job hadden opgegeven (klinkt bekend ;-)), tot mensen die in Europa gewoond hadden en nu terugkeerden naar hun thuisland, tot mensen die eens serieus wilden nadenken over het ‘echte’ leven. Stof genoeg voor meerdere ‘filosofische’ gesprekken (en om ons Engels en Frans wat te verbeteren). We zaten vlak aan de ingang van de wagon, naast de samovar (waterkoker), een ideale uitvalsbasis om gesprekken aan te knopen. Iedereen die uitstapte of warm water kwam halen, moest voorbij onze coupé en dan is een gesprek snel aangeknoopt. De eerste die bij ons binnensprong, was Dave, een 26-jarige Australiër die 2 jaar in Amsterdam had gewoond en nu terugging naar de andere kant van de wereld. Hij praatte een aardig mondje Nederlands en was de sociaalste uit de hoop. Als we hem zouden moeten beschrijven dan zouden we ‘lijm’ willen gebruiken. Van die types die ervoor zorgen dat iedereen met iedereen aan de praat geraakt, best handig. Zeer sympathieke en vlotte gast die er om één of andere reden altijd in sloeg om tijdens elke stop aan alcohol te geraken. Zijn coupé was dan ook de beruchte en luidruchtige ‘bierspellekes-coupé’ (gelukkig niet naast de onze ;-)). Een andere hoofdrolspeler was Alan of liever Yun Hei Fok want Alan was zijn Britse naam. Alan had net 4 jaar studies in Edinburgh (Schotland) achter de rug en keerde nu terug naar zijn thuisland Hong-Kong....

Omdat we net een nacht hadden overgeslagen, wilden we vandaag er op tijd inkruipen. Maar net op het moment dat we wilden gaan slapen, kwam er een Rus naar ons met een karaf vodka en een bessensap. Hij goot onze glazen vol en gebaarde deze op te drinken. En omdat ‘vodka drinken’ in de top 10 staat van onze reisgids (en enkel en alleen daarom ;-)), zijn we ingegaan op zijn aanbieding. Ook karaf twee en drie waren op zijn kosten, hij weigerde om ons te laten betalen (al bleek hij iets later daar toch wat soepeler in te worden…). Deze ‘Rus’ bleek een Uzbeek te zijn die met zijn vrouw en dochter op uitstap is. Hij blijkt behoorlijk Engels te spreken en het wordt best een gezellige avond. We leren o.a. dat in Uzbekistan er standaard Engels, Frans en Duits wordt geleerd, dat hij in de olie-industrie werkt, dat hij één maand weg, één maand thuis is, maar dat hij wel 3000km moet pendelen voor zijn werk (2 dagen trein + helicopter). Hij is katholiek, zij moslima (zoals de meeste Uzbeken). Het is een toffe avond waar hij wat Engelse woorden leert en wij wat Russisch. Tot er op een gegeven moment een struise, zatte Rus binnenkomt die oppikt dat er Engels wordt gesproken. De acteur ‘Dolph Lundgren’ was er niets tegen (je weet wel, die acteur die de tegenspeler was bij één van de Rocky-films, waar Rocky moest vechten tegen de ‘slechte’ Rus), een stuk over de twee meter, zeer breed én handen als kolenschoppen. Gezien zijn Engels zich beperkt tot ‘America bad’ én hij pronkt met zijn kneukels die hij voordien op de muur heeft kapot geslagen, treedt er stilaan een bepaalde maar ongezonde spanning op. De Uzbeken kunnen nog wel bemiddelen,...

Vanuit Moskou reizen we naar Siberië waar we een 6-tal dagen zullen verblijven. Onze uitvalsbasis is de stad Irkutsk, vroeger het ‘Parijs van Siberië’ genoemd en – net zoals heel Siberië – pas tot leven gekomen na de invoering van de Transsiberische spoorlijn. De hoofdactiviteit hier is een driedaagse trekking aan het Baikalmeer. Dat is het diepste én het vijfde grootste zoetwatermeer ter wereld en qua oppervlakte zo groot als België. Omdat ik niet wist hoe het verslag anders te schrijven, heb ik het chronologisch opgebouwd. De verschillende dagen van de trekking worden kort beschreven en vervolgens enkele impressies van de stad Irkutsk én onze homestay. We arriveren in het holst van de nacht in Irkutsk. Plaatstelijke tijd is half vier, maar dat is 6 uur later dan Moskou waar we vertrokken zijn. Dit 6-uur tijdsverschil is in de kleren gekropen en we zijn dus een nacht aan het overslagen. Nu goed, we hebben tijd genoeg om te recupereren, maar zo net voor een zware trekking is dat niet ideaal. Het Baikalmeer ligt op zo’n 70km van Irkutsk, maar de bus vertrekt pas om 15u dus nog tijd genoeg om een eerste indruk op te doen van Irkutsk én de nodige aankopen te doen voor de trekking. Net zoals in Sint-Petersburg en Moskou vind je in Irkutsk ook makkelijk een coffeeshop met gratis wifi, ideaal om nog wat aan de blog te werken en iets te ‘posten’. Door het weinige slapen verloopt de tijd traag, maar om 18u staan we samen met een gids te wachten op de bus. Doordat er geen andere toeristen zijn in deze periode, is Artom (dat is zijn naam) onze privégids. Aardige kerel, maar zonder gemeenschappelijke taal is het moeilijk te communiceren. De bus doet drie uur over 70 km dus...

Van dinsdag 24 september tot zaterdagochtend 28 september brengen we de tijd door aan boord van de befaamde Transsiberische Express, een trein met heel wat historiek. Het is de langste spoorlijn ter wereld en de belangrijkste van Rusland. Van Moskou, door Siberië tot in Vladivostok zou zo’n 9288km zijn. In feite bestaat er niet zoiets als dé Transsiberische Express. Er zijn verschillende Transsiberische treinen en diegenen die wij nemen, is de Baikal (of nummer 4) die tot in Irkutsk, Siberië (onze eerste stop) gaat. De stad was in het tijdperk van het communisme de enige plek waar buitenlanders hun reis mochten onderbreken. Gelukkig zijn de tijden veranderd en mogen wij er elke stop even uit. Elke 3 à 4 uur stopt de trein, hoe lang is aangeduid op het treinschema, maar echt stipt zijn ze niet. En gezien de consequenties van het missen van de trein navenant zijn, is het letterlijk ‘hop on, hop off’. Grappig trouwens, hoe zo net voor elke stop iedereen klaar staat om eraf te springen, snel alle inkopen doet en zich haast om terug op de trein te springen. Afhankelijk van de regio en het tijdstip staan de perrons vol met ‘babouchka’s’ (grootmoeders) die allerlei lokale producten aanbieden. Het blijft gokken, maar meestal is het wel eetbaar wat ze aanbieden. De trein zelf is niet het luxemodel zoals wij ze kennen in België, maar we hadden erger verwacht. Elke stop krijgt elk compartiment een nieuwe lading kolen om ervoor te zorgen dat alles functioneert. Wat helaas niet kon voorkomen dat we de eerste dag al lange tijd zonder water zaten, niet handig als je weet dat er in tweede klasse geen douche aanwezig is, enkel een ijzeren toilet en een lavabo met een kraantje met traaglopend water aan Siberische temperaturen. Gelukkig hebben...